Systemisch kijken naar kinderen

Op zoek naar balans

Je familie is het eerste ‘systeem’ waar je onderdeel van uitmaakt. Hedendaagse problemen, zowel privé als op het werk, vinden vaak hun oorsprong in bewust en onbewust overgenomen ideeën, overtuigingen en waarden. Ook voor kinderen geldt dat psychische problemen, eetstoornissen en lastig of ongewoon gedrag wijzen op een verstoring van de ‘orde’ in het ‘systeem’.

Iedereen is onderdeel van een systeem. Een systeem is een samenhang van mensen en hun omgeving waarin alle leden een gezamenlijk doel nastreven. Denk hierbij aan ons gezin, ons werk, de vereniging waar we op zitten, de opleiding die we volgen en onze vriendenkring. Doordat de leden van een systeem een gezamenlijk doel nastreven, zijn zij afhankelijk van elkaar. Op het moment dat er een verandering plaatsvindt binnen het systeem, zullen alle leden van het systeem meebewegen. Het systeem raakt na een verandering namelijk in onbalans. De leden zullen (on)bewust weer opzoek gaan naar een nieuw balans. Denk bijvoorbeeld aan een situatie waarin een baby geboren wordt. Degene die voorheen het jongste was, is dit nu niet meer. Ouders hebben hun aandacht opnieuw te verdelen. Om een nieuw balans te vinden kan een systemische opstelling helpend en verduidelijkend zijn. Door middel van deze opstellingen kunnen er stappen worden gemaakt die voor meerdere leden uit het systeem helpend is, dus ook voor kinderen.

Wat wij kinderen meegeven als ouders of verzorgers is in belangrijke mate afhankelijk van hoe we zelf in het leven staan. Wat wij zelf hebben ervaren, wat we hebben verwerkt, wat we diep hebben weggestopt, waar we vrede mee hebben en waar we nog steeds mee in strijd zijn. De systemische benadering helpt je verbanden bloot te leggen die aan de problematiek ten grondslag liggen om vervolgens – met respect voor het verleden – je eigen stappen te maken.

In deze training leer je dat een kind dat uit balans is geraakt, meerdere oorzaken kan hebben. Dit kan natuurlijk in het kind zelf zitten, maar dikwijls is een verandering in de directe omgeving de oorzaak. Een kind is heel gevoelig en pikt de lichtste signalen op. Het hoeft niet eens met het kind zelf te maken te hebben, echter kan het kind ervoor zorgen dat het systeem van het kind in verwarring wordt gebracht.